Een test die de concentratie van vijf chemische stoffen in uitgeademde lucht meet, is in een groot onderzoek veelbelovend gebleken voor de ontdekking van maag- en slokdarmkanker. De resultaten worden gepresenteerd op het European Cancer Congress 2017 [1].
Maag- en slokdarmkanker zijn samen verantwoordelijk voor circa 1,4 miljoen nieuwe kankerdiagnoses per jaar wereldwijd [2]. Beide worden meestal pas laat ontdekt, doordat de symptomen ook op andere oorzaken kunnen wijzen. Hierdoor is de vijfjaarsoverleving voor deze twee kankersoorten maar 15%.
Het nieuwe onderzoek, waarbij meer dan 300 patiënten betrokken waren, liet zien dat de ademtest kanker kon aantonen met een totale nauwkeurigheid van 85%. Dr. Sheraz Markar, (NIHR Clinical Trials Fellow bij het Imperial College London, onder supervisie van prof. George Hanna) vertelde het Congress: “Tot op heden is een endoscopie de enige manier om de diagnose maagkanker of slokdarmkanker te stellen. Maar dat is duur en invasief en er is een risico op complicaties.
“Een ademtest kan gebruikt worden als een niet-invasieve eerstelijnstest om het aantal onnodige endoscopie-onderzoeken terug te dringen. Op lange termijn kan dat ook leiden tot een vroegere diagnose, eerdere behandeling en een hogere overleving.”
Het onderzoek was gebaseerd op de resultaten van eerder onderzoek dat wees op mogelijke verschillen in de concentraties van verschillende chemische stoffen (boterzuur, valeriaanzuur, capronzuur, butanal en decanal) tussen mensen met maag- of slokdarmkanker en mensen zonder kanker maar wel met klachten van de bovenste spijsverteringswegen. Het nieuwe onderzoek is bedoeld om te testen of deze ‘chemische handtekening’, die op kanker lijkt te wijzen, aan de basis kon liggen van een diagnostische test. In het nieuwe onderzoek verzamelde het onderzoeksteam ademmonsters van 335 mensen in het verschillende ziekenhuizen (St Mary’s Hospital, Imperial College Healthcare NHS Trust; University College London Hospital; en het Royal Marsden Hospital, London). Van hen was bij 163 de diagnose maag- of slokdarmkanker gesteld, en bij de 172 anderen was bij een endoscopie geen bewijs van kanker gevonden.
Alle ademmonsters werden geanalyseerd met een techniek (SIFT-MS, geselecteerde ionen flow-tube massa spectrometrie) die zeer nauwkeurig hele kleine hoeveelheden van verschillende gassen kan meten in een gasmengsel zoals adem.
De onderzoekers bepaalden de concentraties van de vijf chemicaliën in ieder ademmonster, om te bepalen welke overeenkwamen met de ‘chemische handtekening’ die op kanker wees.
Uit de resultaten bleek dat de test voor 85% accuraat was, met een sensitiviteit van 80% en een specificiteit van 81%. Dat betekent dat de test niet alleen goed was in het herkennen van mensen met kanker (sensitiviteit), maar ook in het correct aanwijzen van mensen die geen kanker hadden (specificiteit).
Dr. Markar zei: “Omdat kankercellen verschillen van gezonde cellen, produceren ze een ander mengsel van chemische stoffen. Dit onderzoek wijst erop dat we mogelijk met een ademtest deze verschillen kunnen aantonen en zo de mensen die waarschijnlijk wel maag- of slokdarmkanker hebben kunnen onderscheiden van de mensen die het waarschijnlijk niet hebben. Maar deze resultaten moeten nog wel gevalideerd worden in een grotere groep patiënten, voordat deze test in ziekenhuizen kan worden gebruikt.”
De komende drie jaar zullen de onderzoekers een grotere groep patiënten onderzoeken en de ademtest uitvoeren bij patiënten die een endoscopie krijgen voor maag-darmklachten maar die nog geen kankerdiagnose hebben. Dit zal duidelijk maken of de test ook goed is in het identificeren van mensen met kanker in een groep waarin waarschijnlijk veruit de meerderheid geen kanker heeft.
Het team werkt tevens aan ademtests voor andere soorten van kanker, zoals dikkedarmkanker en alvleesklierkanker, die als eerstelijns test gebruikt zouden kunnen worden bij de huisarts.
(einde persbericht)
[1] Het European Cancer Congress is het enige werkelijk multidisciplinaire oncologie congres ter wereld. Het wordt georganiseerd door de European CanCer Organisation (ECCO, een non-profit federatie van 24 deelnemende verenigingen, die samen meer dan 80.000 professionals vertegenwoordigen, die werkzaam zijn op het gebied van kanker. Het congress wordt gehouden van 27 t/m 30 januari 2017 in de RAI in Amsterdam.
[2] Volgens Cancer Today is slokdarmkanker achtste op de lijst van de wereldwijd meest voorkomende kankersoorten, met een schatting van 456.000 nieuwe gevallen in 2012, en een 400.000 sterfgevallen per jaar. Er zijn wereldwijd 952.000 nieuwe gevallen van maagkanker en 723.000 sterfgevallen aan deze ziekte. Bron: Cancer Today (formerly Globocan): http://gco.iarc.fr/today/home
[3] Dr. Sheraz Markar ontving onderzoeksfinanciering van het National Institute of Health Research (NIHR). Dit onderzoek werd mede gefinancierd door de NIHR Diagnostic Evidence Co-operative London at Imperial College Healthcare NHS Trust.
Full bibliographic information
Abstract no: 6 LBA
LATE-BREAKING ABSTRACT: Breath volatile organic compound analysis for the diagnosis of oesophago-gastric cancer; multi-centre blinded validation clinical trial
S. Markar, T. Wiggins, S. Antonowicz, J. Lagergren, M. Mughal, G. Hanna
Proffered Papers: Gastrointestinal Malignancies - Upper GI, 09:00 - 10:25 uur maandag 30 januari 2017, VARMUS ZAAL
Notes for editors
NB: Op zondag 29 januari zal dr. Sheraz Markar over dit onderwerp om 08:00 uur (’s morgens) een persconferentie geven (Persconferentie zaak L103-104, 1ste verdieping van het Amtrium, RAI Amsterdam)
